دژنراسیون ماکولاي چشم یا تخريب لکه زرد یکی از شایعترین بیماریهای چشمی است که منجر به کوری میشود. این بیماری در افراد بالای 50 سال رواج دارد. درصد زنان مبتلا شده به دژنراسیون ماکولا نسبت به مردان بیشتر است، تنها به این دلیل که ميانگين عمر زنان بیشتر از مردان است.
به بخش مرکزی شبکیه چشم، ماکولا میگویند که حساسترین منطقه در چشم است و دید مرکزی را ايجاد ميکند. ماکولا با داشتن عصبهای بینایی متعدد اطلاعات بصری را جمعآوری میکند و به مغز میرساند. مغز با پردازش مجموعه پیامهای دریافتی، تصویری سه بعدی با وضوح بالا و کیفیت مناسب ميسازد.
در بیماری دژنراسیون ماکولا بخش مرکزی شبکیه یا همان ماکولا آسیب میبیند و موجب تاری دید میشود. با این وجود به دلیل اینکه باقی نواحي شبکیه هنوز درست کار میکنند، دید جانبی حفظ میشود ولی به اندازه دید مرکزی واضح نیست. اگر بیماری تشخیص داده نشود و پیشرفت کند این تاری افزایش یافته و در نهایت منجر به کوری چشم میشود.
دژنراسیون ماکولا میتواند تا سه مرحله پیشرفت کند. این پیشرفت را نسبت به اندازه پوشش خلفی قرنیه که در پشت شبکیه قرار دارد میسنجند. دژنراسیون ماکولا میتواند در یک یا هر دو چشم ایجاد شود و یا اینکه مرحله بیماری در یک چشم پیشرفتهتر از چشم دیگر باشد.
مرحله اولیه
در این مرحله فرد علائم خاصی را احساس نمیکند. اما یک متخصص چشم پزشک به راحتی میتواند با دیدن سایز متوسط پوشش خلفی قرنیه، آن را تشخیص دهد. به همین دلیل است که آزمونهای منظم چشمی بسیار مهم هستند.
مرحله ثانویه
هنگامی که وضوح بینایی در فرد کم شود ماکولا در وضع ثانویه قرار دارد و اگر درمان نشود ممکن است به کوری ختم شود. در این مرحله رنگدانههای شبکیه دچار تغییرات اندکی میشوند و پوشش خلفی قرنیه از اندازه متوسط، بزرگتر خواهد شد. این علائم تنها از طریق آزمون چشم قابل تشخیص هستند.
مرحله پیشرفته
در این سطح از بیماری احتمال از دست دادن بینایی زیاد است. دژنراسیون ماکولای پیشرفته به دو نوع تقسیم میشود: 1. ماکولای خشک: بر اثر پیر و نازک شدن بافت ماکولا که در بخش مرکزی شبکیه قرار دارد و همچنین رسوب رنگدانهها در این بافت و یا ترکیب این دو عامل با هم، ماکولای خشک ایجاد میشود، که تاری دید را به همراه دارد، و در موارد شدیدتر موجب کوری میشود. حدود 90 درصد از بیماران مبتلا به دژنراسیون ماکولا در این گروه جای میگیرند. 2. ماکولای مرطوب: اين مرحله از ماکولا به دلیل رشد غیرطبیعی عروق خونی در زیر شبکیه به وجود میآید. این رگهای خونی ممکن است سبب نشت خون و مایع میان بافتی به زیر شبکیه و درنتیجه آسیب ماکولا شوند. تنها حدود 10 درصد از موارد ابتلا در این دسته گزارش شدهاند.
مراحل اولیه دژنراسیون ماکولا بدون علامت خاصی شروع میشود و فقط یک آزمون جامع چشم میتواند آن را به موقع تشخیص دهد. معاینه چشم میتواند شامل مراحل زیر باشد:
عوامل تشدیدکننده احتمال ابتلا به ماکولا
تحقیقات نشان داده که با افزایش مصرف ویتامینهایی نظیر ويتامين اي و ث و بتاکاروتنها میتوان از تخریب ماکولا جلوگیری کرد.
در حال حاضر درمان قطعی برای این بیماری معرفی نشده است. اما راههای متعددی برای جلوگیری و کند کردن روند پیشرفت بیماری وجود دارد. این مراحل بسته به سطح پيشرفت بیماری متفاوت هستند.
هميشه سالم و تندرست باشيد. پونهسا
آخرین بروزرسانی در 1398/07/11-15:42